KOBİ’lere Yeşil Dönüşüm Yol Haritası: Avrupa Yeşil Mutabakatı'na Uyum Rehberi

Türkiye, sürdürülebilirlik ve çevre dostu üretim hedefleri doğrultusunda önemli bir adım attı. Ticaret Bakanlığı, Ankara Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü ve Ankara Kalkınma Ajansı işbirliğiyle Yeşil Dönüşüm Broşürü duyuruldu. Bu broşür KOBİ’ler ve ihracatçılar için rehber niteliğinde. Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamındaki düzenlemelere dair genel bilgiler sunan bu broşür, işletmelerin yeşil dönüşüm süreçlerine uyum sağlamalarını kolaylaştırmayı hedefliyor.

Avrupa Yeşil Mutabakatı Neleri Düzenliyor?

Avrupa Yeşil Mutabakatı, Avrupa Birliği’nin 2050 yılına kadar karbon nötr hale gelmeyi hedefleyen kapsamlı bir stratejisidir. Bu plan; enerji, ulaşım, sanayi, tarım ve biyoçeşitlilik gibi çeşitli alanlarda çevresel sürdürülebilirliği sağlamaya yönelik düzenlemeleri içerir. Karbon emisyonlarının azaltılması, döngüsel ekonomi uygulamalarının yaygınlaştırılması ve yenilenebilir enerjiye geçiş bu mutabakatın temel unsurları arasında yer alır.

Karbon Ayak İzi Nedir?

Karbon ayak izi, bir kişi, ürün veya işletmenin faaliyetleri sonucu atmosfere saldığı toplam sera gazı miktarını ifade eder. İki temel kategoride incelenir:

• Birincil Karbon Ayak İzi: Fosil yakıtların doğrudan kullanımından kaynaklanır.
• İkincil Karbon Ayak İzi: Tüketilen ürünlerin üretim ve taşınma süreçlerinden kaynaklanan dolaylı emisyonlardır.

SDKM Yükümlüsü Nedir?

SDKM (Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması), AB’ye ihracat yapan şirketlerin karbon emisyonlarını raporlamasını gerektiren bir mekanizmadır. Bu mekanizma, karbon kaçağını önlemek ve AB’nin iklim hedeflerini desteklemek amacıyla geliştirilmiştir.

SDKM Kapsamında Mıyım?

SDKM kapsamına girip girmediğinizi anlamak için faaliyet gösterdiğiniz sektör ve ihracat hacminizi incelemeniz gerekir. Özellikle çimento, çelik, alüminyum, gübre ve elektrik gibi enerji yoğun sektörlerde faaliyet gösteren firmalar SDKM’ye dahildir.

SDKM Raporu Nasıl Doldurulur?

SDKM raporu, ihracat yapılan ürünlerin karbon ayak izi hesaplamalarını içermektedir. Bu raporda şu bilgiler detaylandırılmalıdır:

• Üretim süreçlerinde kullanılan enerji kaynakları,
• Emisyon oranları,
• Tedarik zinciri bilgileri.

Karbon ayak izi hesaplama araçlarından yararlanmak ve doğrulama süreçlerini tamamlamak bu aşamada önemlidir.

Döngüsel Ekonomi Nedir?

Döngüsel ekonomi, kaynakların tekrar tekrar kullanılmasını ve atıkların minimize edilmesini hedefleyen bir ekonomik modeldir. Geri dönüşüm, yeniden kullanım ve atıkların ekonomik değere dönüştürülmesi bu modelin temel ilkelerindendir.

Dijital Ürün Pasaportu Nedir?

Dijital Ürün Pasaportu, ürünlerin çevresel etkileri, geri dönüşüm potansiyeli ve karbon ayak izi gibi bilgileri içeren bir dijital belgedir. Bu belge, üreticilerden tüketicilere kadar tüm paydaşlara şeffaf bilgi sunar.

Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstil Stratejisi Nedir?

AB’nin tekstil sektörüne yönelik bu stratejisi, tekstil ürünlerinin çevresel etkilerini azaltmayı hedefler. Dayanıklı, geri dönüştürülebilir ve toksik kimyasallardan arındırılmış tekstil ürünlerinin üretilmesi teşvik edilmektedir.

AB’nin Batarya Sektöründe Getirdiği Yeni Kurallar

AB, batarya üretiminde çevresel sürdürülebilirliği artırmak için yeni düzenlemeler getirmiştir. Geri dönüştürülebilir malzemelerden üretim ve karbon ayak izi hesaplamalarının zorunlu hale getirilmesi bu düzenlemeler arasındadır.

AB’nin Ambalaj Malzemelerinde Getirdiği Düzenlemeler

AB, ambalaj atıklarını azaltmak ve geri dönüşüm oranlarını artırmak için yeni standartlar belirlemiştir. Çevre dostu ambalaj malzemeleri ve tek kullanımlık plastiklerin sınırlanması bu düzenlemelerin temelidir.

Otomotiv Sektörüne Yönelik Yeni Kurallar

Planlanan yeni düzenlemeler, elektrikli araç üretimini artırmayı, fosil yakıtlı araçların kullanımını sonlandırmayı ve araç parçalarının geri dönüştürülebilir olmasını zorunlu kılmaktadır.

AB’nin Atık Sevkiyatı Tüzüğü Nedir?

Bu tüzük, atıkların yasal ve çevre dostu bir şekilde taşınmasını düzenler. Tehlikeli atıkların çevresel zarara yol açmadan bertaraf edilmesini sağlamayı amaçlar.

Ormansızlaşmanın Önlenmesi Tüzüğü Nedir?

AB, ithal edilen ürünlerin üretim süreçlerinin ormansızlaşmaya neden olup olmadığını denetlemek için bir izleme mekanizması geliştirmiştir. Bu tüzük, tarım ve sanayi faaliyetleri nedeniyle oluşan ormansızlaşmayı önlemeyi hedefler.

AB’nin Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü Direktifi

Şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) kriterlerine uygun faaliyet göstermesini zorunlu kılan bu direktif, tedarik zincirinde insan haklarına ve çevresel standartlara uygunluğu sağlamayı amaçlar.

Bonus: Yeşil OSB Nedir?

Yeşil Organize Sanayi Bölgeleri (Yeşil OSB), çevre dostu teknolojiler ve yenilenebilir enerji kaynaklarıyla faaliyet gösteren sanayi bölgeleridir. Bu bölgeler, enerji verimliliğini artırmayı ve karbon salınımını azaltmayı hedefler.

İlgili broşüre ulaşmak için aşağıdaki bağlantıdan broşürü indirebilir ve detaylı bilgiye Ticaret Bakanlığı web sitesi üzerinden "Yeşil Mutabakat" sekmesine tıklayarak ulaşabilirsiniz.