15 Dakikalık Şehirler: Daha Sürdürülebilir ve Yaşanabilir Bir Gelecek İçin Bir Fikir
Daha sürdürülebilir, yaşanabilir ve adil bir gelecek için 15 dakikalık şehirler konsepti. Hava kirliliğini azaltma, fiziksel aktiviteyi artırma ve toplumda adaleti sağlama amacı güden kentsel planlama modeli.
Günümüzde şehirler, sürdürülebilirlik, yaşam kalitesi ve adalet kavramlarını benimseyerek, 15 dakikalık şehir modeline yöneliyorlar. Bu kentsel planlama konsepti, şehir sakinlerinin günlük ihtiyaçlarına yürüyüş veya bisikletle ulaşabilecekleri bir mesafe içinde her şeyin bulunmasını amaçlamaktadır.
Sürdürülebilirlik:
15 dakikalık şehirler, bireyleri araç kullanmadan günlük ihtiyaçlarını karşılamaya teşvik ederek hava kirliliği ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya yardımcı olur. Toplu taşıma, bisiklet ve yürüyüş gibi aktif ulaşım biçimlerini teşvik ederek fiziksel aktiviteyi artırır, kronik hastalıkların riskini düşürür.
Yaşam Kalitesi:
Evlerine yakın alışveriş, eğitim, sağlık hizmetleri ve yeşil alanlara erişim, 15 dakikalık şehirlerde yaşam kalitesini artırır. Bu, insanların daha aktif ve sosyal olmalarını sağlayarak stresi azaltır.
Adalet:
Gelir düzeyinden bağımsız olarak, 15 dakikalık şehirler tüm insanlara eşit erişim sağlayarak daha adil bir toplum oluşturmayı hedefler. Özellikle düşük gelirli topluluklar için önemlidir.15 dakikalık şehir konsepti, dünya genelinde benimsenmeye başlanmıştır. Örneğin, Paris, 15 dakikalık şehir konseptini benimseyerek %80'ini bu yönde dönüştürmeyi planlamaktadır. Diğer şehirler arasında Buenos Aires, Chengdu, Melbourne, Şangay, Houston ve Edmonton bulunmaktadır.
15 dakikalık şehri kim icat etti?
Her ne kadar 15 dakikalık şehirlerin içerdiği fikirlerin çoğu uzun süredir var olsa da bu konsept Fransız-Kolombiyalı şehirci Carlos Moreno tarafından yaratıldı. Moreno 2017 yılından bu yana Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'nde doçent olarak görev yapmaktadır. Moreno 2021 yılında konsepti yarattığı için Obel Award'a layık görüldü.
15 Dakikalık Şehirlerin Faydaları:
- Hava kirliliğini ve sera gazı emisyonlarını azaltır.
- Kronik hastalıkların riskini düşürür.
- Fiziksel aktiviteyi artırır.
- Sosyal bağlantıları güçlendirir.
- Stresi azaltır.
- Daha adil bir toplum yaratır.
15 Dakikalık Şehirlerin Uygulanması:
- Kentsel Planlamayı Yeniden Düşünün: 15 dakikalık şehirleri destekleyen bir kentsel planlama yaklaşımı geliştirin.
- Altyapıyı Modernize Edin: Ulaşım altyapısını iyileştirin, yeşil alanları koruyun ve kamusal hizmetleri yeniden dağıtın.
- Halkı Bilinçlendirin: Halkı 15 dakikalık şehirlerin faydaları konusunda bilgilendirin, eğitim kampanyaları düzenleyin.15 dakikalık şehirler, sürdürülebilir, yaşanabilir ve adil bir geleceği destekleyen umut verici bir yaklaşımdır.
Bu konsept, şehirleri daha sağlıklı ve daha mutlu hale getirme potansiyeline sahiptir.