Literatür Kaydı: Kayrımcılık

Kayrımcılık:

Adam kayırma yoluyla ayrımcılık yapmak olarak literatüre kayıt edilmesi gereken bu yeni kelime bir iş veya işlemde belli bir kişi kişiye özel ayrımcılık tanımı olarak türetilen bir kelimedir. Kayrımcılık kelimesini ayrımcılıktan ayıran özelliği ise hukuki olarak ayrıcalık tanınmış bireylere değil herkese yapılabilir olmasıdır.

Pozitif Kayrımcılık:
Kayrımcılık yapan kişi veya kurum tarafından, kayrımcılık yapılan kişinin lehine kayrımcılık yapılması durumudur. Pozitif kayrımcılıkta kayrılan kişi, kayıran kişi ya da kurum tarafından layık olmadığı şekilde pozitif yönde kayrılır.

Negatif Kayrımcılık:
Kayrımcılık yapan kişi veya kurum tarafından, kayrımcılık yapılan kişinin alehine kayrımcılık yapılması durumudur. Negatif kayrımcılıkta kayrılan kişi, kayıran kişi ya da kurum tarafından layık olmadığı şekilde negatif yönde kayrılır.

Adam kayırmacılık, liyakat yerine kişisel bağları gözeten bir uygulamadır. Bu, bir işyerinde veya başka bir ortamda, bir kişiye veya gruba, hak ettiklerinden daha fazla ayrıcalık veya fırsat verilmesi anlamına gelir.

Adam kayırmacılığın birçok farklı türü vardır, ancak en yaygın olanlardan bazıları şunlardır:

• Nepotizm: Akrabalara veya yakın arkadaşlara özel muamele yapılması.
• Kronizm: Politik veya sosyal bağlantıları olan kişilere özel muamele yapılması.
• Favoritizm: Belirli bir kişiye veya gruba, objektif kriterlere dayanmadan özel muamele yapılması.

Adam kayırmacılık, birçok olumsuz sonuca yol açabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Moralin bozulması: Liyakat yerine kişisel bağların göz önünde bulundurulduğu bir ortamda, çalışanlar motivasyonlarını kaybedebilir ve haksızlığa uğradıklarını hissedebilirler.
• Verimliliğin düşmesi: En kalifiye kişilerin işe alınmadığı veya terfi ettirilmediği bir ortamda, genel verimlilik düşebilir.
• Eşitsizliğin artması: Adam kayırmacılık, halihazırda dezavantajlı olan grupların daha da dezavantajlı hale gelmesine neden olabilir.

Adam kayırmacılığı önlemenin birçok farklı yolu vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Şeffaflık: İşe alım, terfi ve diğer kararların nasıl verildiğine dair açık ve şeffaf bir süreç olması önemlidir.
• Liyakat esaslı bir sistem: Kararların liyakat ve objektif kriterlere dayalı olarak verilmesi önemlidir.
• Eşitlik ve kapsayıcılık: Herkese eşit fırsat sunulması ve çeşitliliğin teşvik edilmesi önemlidir.

Adam kayırmacılık, etik olmayan ve adil olmayan bir uygulamadır. Bu uygulamanın önlenmesi, daha adil ve eşit bir toplum için önemlidir.