Ev Yapımı Fermente Ürünler: Sağlıklı ve Lezzet Dolu Bir Serüven

Evde fermente edilen yiyecekler, sağlıklı bir beslenme düzeninin önemli bir parçası haline gelmiştir. Fermente edilen gıdalar, probiyotik bakterilerle zenginleşir ve sindirim sistemi sağlığını destekler. Ayrıca, bu lezzetli fermente ürünleri evde yapmak oldukça kolaydır. Bu yazıda, kendi mutfağınızda deneyebileceğiniz besleyici ve lezzetli ev yapımı fermente ürünlerini keşfedin.

1. Yoğurt: Yoğurt, probiyotik bakterilerle dolu bir fermente üründür. Sadece süt ve yoğurt mayası kullanarak evde kolayca yapılabilir. Yoğurdunuzu isteğinize göre meyve, bal veya granola ile servis edebilirsiniz.

2. Turşu: Turşu, sebzelerin tuzlu su ve baharatlarla fermente edilmesiyle elde edilen nefis bir garnitürdür. Salatalarınıza veya sandviçlerinize ekleyerek besin değerini artırabilirsiniz.

3. Kimchi: Geleneksel Kore mutfağına ait olan kimchi, lahana, havuç ve baharatların fermente edilmesiyle yapılır. Bağışıklık sistemini güçlendiren bu lezzetli fermente ürünü evde denemek oldukça keyifli olacaktır.

4. Kombucha: Kombucha, çayın mayalanması sonucu elde edilen fermente bir içecektir. Kendi kombucha kültürünüzü oluşturabilir ve çeşitli meyve veya otlarla aromalandırabilirsiniz.

5. Sirke: Elma sirkesi veya üzüm sirkesi gibi doğal sirke çeşitleri evde kolayca yapılabilir. Fermente edilmiş meyve suyu veya şeker suyu, sirkenin temelini oluşturur.

6. Sirkeli Turşu: Geleneksel turşunun üzerine bir miktar elma sirkesi ekleyerek sirkeli turşu yapabilirsiniz. Bu, turşunun lezzetini bir üst seviyeye taşır.

Evde fermente ürünler yapmak, sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemenin lezzetli bir yoludur. Bu basit tarifleri deneyerek, kendi fermente ürünlerinizi yapabilir ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarınıza katkıda bulunabilirsiniz. Ayrıca, bu lezzetli fermente ürünlerle sofranızı renklendirerek sevdiklerinize de sağlıklı bir alternatif sunabilirsiniz.

Tarifleri

Yoğurt Tarifi:

Fermente yoğurt yapmak oldukça basit bir süreçtir. İşte adım adım evde fermente yoğurt yapma tarifi:

Malzemeler:

• 1 litre taze süt (tercihen tam yağlı süt)
• 2 yemek kaşığı yoğurt mayası (ev yapımı yoğurt veya doğal yoğurt kullanabilirsiniz)

Hazırlık:

1. Malzemeleri Hazırlayın:

• Taze sütü bir tencereye alın ve orta ateşte ısınmaya bırakın. Sütü ısıttığınızda, ılık bir kıvama getirin (yaklaşık 40-45°C).

2. Yoğurt Mayasını Ekleyin:

• Isınmış sütü bir kaba alın. Ardından 2 yemek kaşığı yoğurt mayasını ekleyin. Yoğurt mayasını sütün üzerinde hafifçe karıştırarak dağıtın.

3. Yoğurt Kabını Hazırlayın:

• Süt ve yoğurt mayası karışımını içeren kabı, fermente edilecek yoğurt için kullanacağınız kaba boşaltın. Kabın kapağını kapatın.

4. Yoğurdu Fermente Etme:

• Yoğurdu, içine sıcak su eklenmiş bir termos veya özel bir yoğurt makinesine yerleştirin. Kabın etrafına bir havlu sarabilirsiniz. Yoğurdu en az 6-8 saat, tercihen gece boyunca, oda sıcaklığında veya biraz daha sıcak bir ortamda bırakın.

5. Yoğurdu Soğutun ve Saklayın:

• Fermente süreci tamamlandığında, yoğurdu buzdolabına alın ve birkaç saat boyunca soğutun. Yoğurt iyice sertleşir ve tüketilmeye hazır hale gelir.

Turşu Tarifi: 

1. Sebzeleri Hazırlayın:

• Sebzeleri istediğiniz büyüklükte doğrayın veya dilimleyin. Salatalıkları uzunlamasına dilimleyebilir, havuçları ince şeritler halinde kesebilir veya lahanayı iri parçalara ayırabilirsiniz.

2. Turşu Suyunu Hazırlayın:

• 4 su bardağı suyu bir tencereye alın ve kaynamaya bırakın. Kaynadıktan sonra tuzu ekleyin ve karıştırarak eritin. Ardından suyu soğumaya bırakın.

3. Turşuyu Fermente Etmek İçin Kap Seçin:

• Büyük bir kavanoz veya cam kase kullanabilirsiniz. Kullanacağınız kapları önceden kaynar su ile iyice temizleyin.

4. Malzemeleri Ekleyin:

• Sebzeleri fermente edilecek kaba yerleştirin. Üzerine sarımsak, hardal tohumu, kişniş tohumu, biber salçası ve taze dillereği veya maydanoz sapları ekleyin.

5. Turşu Suyunu Ekleyin:

• Sebzelerin üzerine soğuyan turşu suyunu dökün. Sebzelerin tamamen su altında olduğundan emin olun. Eğer su yeterli değilse, üzerine ekleyebilirsiniz.

6. Turşuyu Fermente Edin:

• Kapağı sıkıca kapatın ve serin bir yerde, oda sıcaklığında 3-7 gün boyunca fermente etmeye bırakın. Fermente süresini damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz. Daha uzun süre fermente edilen turşular daha ekşi olacaktır.

7. Fermente Olduktan Sonra Saklama:

• Turşularınızı fermente etme süreci tamamlandıktan sonra buzdolabına alın. Soğutulmuş olarak saklayarak turşularınızın lezzetini koruyabilirsiniz.

Kimchi Tarifi:

Kimchi, Kore mutfağına ait fermente bir lahana turşusudur. İşte evde kimchi yapmak için temel bir tarif:

Malzemeler:

Ana Malzemeler:

• 1 adet büyük boy Çin lahanası (Napa lahanası)
• 1 adet büyük havuç
• 4-5 adet yeşil soğan
• 1 su bardağı tuz

Marine İçin:

• 1 yemek kaşığı taze zencefil (rendelenmiş)
• 4 diş sarımsak (rendelenmiş)
• 1 yemek kaşığı şeker
• 3 yemek kaşığı balık sosu (veya soya sosu kullanabilirsiniz)
• 2 yemek kaşığı sirke (elma sirkesi tercih edilebilir)
• 2 yemek kaşığı susam yağı
• 1-2 yemek kaşığı toz biber (Kore biberi pul biber kullanılarak elde edilebilir)
• 1 çay bardağı su (gerektiğinde)

Hazırlık:

1. Sebzeleri Hazırlayın:

• Çin lahanasını iri parçalara kesin. Havuçları jülyen şeklinde doğrayın ve yeşil soğanları ince ince dilimleyin.

2. Sebzeleri Tuzlayın:

• Çin lahanasını büyük bir kaba yerleştirin ve her katmanın üzerine tuz serpin. Sebzeleri iyice karıştırın ve tuzun her yere eşit dağıldığından emin olun. Tuzlanmış sebzeleri 1-2 saat boyunca bekletin.

3. Marine Sosunu Hazırlayın:

• Rendelenmiş zencefil, rendelenmiş sarımsak, şeker, balık sosu (veya soya sosu), sirke, susam yağı ve toz biberi bir kasede karıştırın. Gerekirse su ekleyerek karışımı bir sos kıvamına getirin.

4. Sebzeleri Yıkayın ve Marine Edin:

• Tuzlanmış sebzeleri bol su altında iyice yıkayın ve suyunu süzün. Ardından hazırladığınız marine sosuyla sebzeleri karıştırın. Ellerinizle iyice karıştırarak her yere sosun nüfuz etmesini sağlayın.

5. Fermente Etme:

• Karışımı temiz bir kavanoza veya cam kaba yerleştirin ve sebzelerin üzerini düzeltmek için bir spatula kullanarak bastırın. Kaba bir miktar su ekleyin, böylece sebzeler sıvı içinde kalır. Kavanozu sıkıca kapatın.

6. Fermente Süreci:

• Kimchi'nizi serin bir yerde, oda sıcaklığında 1-2 gün fermente etmeye bırakın. Daha sonra buzdolabına alın ve soğuk ortamda 1-2 hafta daha fermente etmeye devam edin.

Kombucha Tarifi:

Kombucha, çayın mayalanması sonucu elde edilen fermente bir içecektir. İşte evde fermente kombucha yapmak için temel bir tarif:

Malzemeler:

Çay Karışımı:

• 4-5 adet siyah çay poşeti veya 4-5 yemek kaşığı losyon siyah çay
• 1 su bardağı beyaz şeker
• 4 litre su

Kombucha Mantarı ve Sıvısı:

• 1 adet sağlıklı kombucha mantarı (SCOBY - Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast)
• 1 su bardağı önceki kombucha şırası (başka bir kombucha partisinden alınmış)

Hazırlık:

1. Çay Karışımını Hazırlayın:

• 4 litre suyu bir tencerede kaynatın ve ardından ateşi kapatın. Kaynar suyun içine çay poşetlerini veya losyon çayı ekleyin. Çayı demlenmeye bırakın.

2. Şekeri Ekleyin:

• Çay demlendikten sonra şeker ekleyin. Karışımı iyice karıştırın ve şekerin tamamen eridiğinden emin olun. Karışımı soğumaya bırakın.

3. Çayı Soğutun:

• Çay karışımını oda sıcaklığına gelene kadar soğumaya bırakın. Sıcak çay kombucha mantarını öldürebilir, bu nedenle tamamen soğumasını bekleyin.

4. Kombucha Mantarını Ekleyin:

• Soğuyan çay karışımını büyük bir kaba alın. Önceki kombucha partisinden alınan 1 su bardağı kombucha şırasını ekleyin. Ardından sağlıklı bir kombucha mantarını karışıma yerleştirin.

5. Fermente Etme:

• Kabın ağzını bir tülbent veya bezle örtün ve lastik bant ile sabitleyin. Bu, kabın içine hava girmesini sağlar ancak böcek veya tozun içeri girmesini önler. Kombucha karışımını 7-14 gün boyunca serin ve karanlık bir yerde fermente etmeye bırakın.

6. Kombucha'yı Kontrol Edin:

• Fermentasyon sürecini kontrol etmek için ara sıra tat alın. İstediğiniz asidite ve tat profiline ulaştığınızda kombuchayı süzebilirsiniz.

7. Kombucha'yı Süzün ve Saklayın:

• Fermentasyon süreci tamamlandığında kombuchayı süzün ve cam şişelere aktarın. Şişeleri buzdolabında saklayın.

Sirke Tarifi

Evde fermente sirke yapmak oldukça basit bir süreçtir. İşte temel bir fermente sirke tarifi:

Malzemeler:

• Meyve artıkları (elma, üzüm, armut gibi) veya suyu
• Şeker
• Su
• Steril cam kavanoz veya cam damacana

Hazırlık:

1. Meyve Seçimi:

• Sirkenin ana bileşeni olarak meyve artıklarını kullanabilirsiniz. Elma genellikle popüler bir tercihtir, ancak üzüm, armut gibi diğer meyveleri de kullanabilirsiniz. Eğer meyve artıklarınız yoksa, meyve suyu kullanabilirsiniz.

2. Su ve Şeker Ekleyin:

• Meyve artıklarını veya meyve suyunu steril bir cam kavanoza veya damacanaya yerleştirin. Üzerine suyu ekleyin ve ardından şeker ekleyin. Şeker, sirkenin mayalanmasını sağlayacak olan maya ve bakterilerin besin kaynağını oluşturur.

3. Karışımı Karıştırın:

• Karışımı iyice karıştırın, böylece şeker çözünür ve meyve artıkları veya su tamamen su ile karışır.

4. Kapakla Kapatın:

• Kavanozun veya damacananın ağzını temiz bir bez veya tülbentle kapatın. Bu, hava almasına izin verir ancak toz ve bakterilerin içeri girmesini önler.

5. Fermentasyonu Başlatın:

• Karışımı bir süre oda sıcaklığında bırakın (genellikle 1-2 hafta). Bu süre içinde sirke mayalanmaya başlayacak ve asidik bir tat geliştirecektir.

6. Sirkenin Olgunlaşması:

• Sirkenin olgunlaşması için süreyi ayarlayabilirsiniz. Olgunlaştıkça sirkeniz daha asidik bir tat alacaktır. Bu süreci 3 haftadan 6 aya kadar uzatabilirsiniz, damak zevkinize bağlı olarak.

7. Süzme ve Şişeleme:

• Fermentasyon tamamlandığında sirkeyi süzün ve temiz bir şişeye veya kavanoza aktarın. Sirke şişesini buzdolabında saklayarak daha uzun süre taze tutabilirsiniz.

Sirkeli Turşu Tarifi

Fermente sirkeli turşu yapmak oldukça lezzetli ve sağlıklı bir seçenektir. İşte evde fermente sirkeli turşu yapmak için temel bir tarif:

Malzemeler:

• 1 kg çeşitli sebzeler (havuç, salatalık, kırmızı lahana gibi)
• 2 su bardağı su
• 1 su bardağı elma sirkesi
• 2 yemek kaşığı tuz (tercihen doğal deniz tuzu)
• 2 diş sarımsak (isteğe bağlı, rendelenmiş veya ezilmiş)
• 1 tatlı kaşığı toz zencefil (isteğe bağlı)
• 1 çay kaşığı kişniş tohumu (isteğe bağlı)
• 1 çay kaşığı hardal tohumu (isteğe bağlı)

Hazırlık:

1. Sebzeleri Hazırlayın:

• Sebzeleri istediğiniz şekilde doğrayın veya dilimleyin. Havuçları uzunlamasına ince şeritlere dilimleyebilir, salatalıkları halka şeklinde kesebilirsiniz.

2. Turşu Suyunu Hazırlayın:

• 2 su bardağı suyu bir tencereye alın ve kaynatın. Kaynadıktan sonra suyu soğumaya bırakın.

3. Sirke ve Tuzu Ekleyin:

• Soğuyan suyun içine elma sirkesi ve tuzu ekleyin. İyi karıştırın, böylece tuz tamamen çözülecek.

4. İsteğe Bağlı Malzemeleri Ekleyin:

• Rendelenmiş veya ezilmiş sarımsak, toz zencefil, kişniş tohumu ve hardal tohumunu ekleyin. Bu malzemeler turşunun lezzetini zenginleştirecektir.

5. Sebzeleri Turşu Suyuyla Kaplayın:

• Hazırladığınız sebzeleri steril bir cam kaba yerleştirin. Üzerine turşu suyunu ekleyin, böylece sebzeler tamamen sıvı içinde kalacak.

6. Fermente Etme:

• Kaba bir tülbent veya bez örtün, kavanozu sıkıca kapatın. Bu şekilde, hava almasına izin verirken dış etkenlerden korunacaktır. Kavanozu serin ve karanlık bir yerde 3-7 gün boyunca fermente etmeye bırakın.

7. Fermente Olduktan Sonra:

• Fermentasyon süreci tamamlandığında, turşularınız buzdolabına alın ve soğutun. Fermente turşularınızı artık tüketebilirsiniz.