Ağız Sağlığı ve Hijyeni İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

Özellikle çocuklar için önemli olan bu eğitim kişinin ağız ve diş sağlığı konusunda uyması gereken kuralları içermektedir. Ağız hijyenine gereken önemi göstermemek diş eti hastalıkları, çene ve kemik hastalıkları, diş kayıpları gibi problemlerin başında mide ve bağışıklık sistemi rahatsızlıklarına, ağız kokusuna da neden olmaktadır. Ağız sağlığı kişinin hem bünyesi için hem de toplum içindeki statüsü için önemlidir. Bu bakımdan güzel gülüş çalışmaları da yapılmaktadır.

SAĞLIKLI BİR AĞZA SAHİP OLMAK İÇİN NELER YAPILMALIDIR

Öncelikle doğru fırçalama teknikleri kullanılmalı, sadece fırçalama ile yetinmeyerek ağız bakım sularıyla da gargara yapılmalıdır. Yemeklerden sonra dişler fırçalanmalı, ağız güzelce çalkalanmalıdır. Diş çürümesine neden olan en önemli etkenlerden biri de diş üzerinde kalan diş macunlarıdır.

DİŞ FIRÇALARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

• Diş fırçası 45 derecelik bir açıyla diş ile diş eti arasındaki bölgeye yerleştirilerek fırçalama hafif hafif yapılmalıdır.
• Fırçalarken fırça kıllarının küçük daireler oluşturmasına dikkat edilmelidir.
• Aynı hareket dişin kemik yüzeyi üzerinde 10'ar saniye aralıklarla tekrarlanmalıdır.
• Alt ve üst çene; fırça ileri geri hareket ettirilerek fırçalanmalıdır.
• Dil yüzeyinin de fırça arkasındaki temizleyici kullanılarak fırçalanması unutulmamalıdır.
• En arka azı dişlerinin bulunduğu bölgelere kadar ulaşılmak için gayret edilmelidir.
• Dişi sert fırça ile bastırarak fırçalamamaya özen göstermelidir. Bu dişlere yarardan çok zarar getirecektir.
• Kılları yıpranmış ve dökülmüş fırçalar kullanılmamalı, diş fırçası 3 ayda bir yenilenmelidir.
• Dişler florlu diş macunu ile fırçalanmalıdır.
• Diş etlerinde çekilme olanlar süpürme yöntemiyle dişlerini fırçalama yapmalıdırlar.

Beyaz ve sağlıklı gülüşlerin iyi bir ağız bakımından geçtiği unutulmamalıdır. Fırçalamanın yanında ağız çalkalama suları da kullanılarak fırçanın ulaşamayacağı noktalarda oluşabilecek bakteriler temizlenmelidir.

DİŞ FIRÇALARININ ÖNEMİ

Ağız sağlığını korumak için en önemli unsur diş fırçası ve ağız yapısına olan uyumudur. Bu konuda kullanacağınız diş fırçasının hangi özelliklere sahip olması gerektiğini diş hekiminize danışmakta fayda vardır. Bir çok diş fırçası alırken fiyatına bakmaktadır. Oysa bir diş fırçasının kalitesi fiyatı ile değil, yapısı ve dokusunun kişiye ve ağza uyumuyla ölçülmelidir.

DİŞ FIRÇASI SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?

• Öncelikle ağız yapınıza hangi fırçanın uygun olacağının hekiminize danışabilirsiniz.
• Diş fırçalar; boy, şekil ve fırça kıllarının türü bakımından çeşitlenmektedir.
• Genellikle küçük başlı, sık kıllı, kıl uçları yuvarlatılmış, sert, orta ve yumuşak kıllı fırçalar tercih edilebilir.
• Ayrıca fırçanın arka yüzeyinde dil temizleyicisi olmasına dikkat edilmelidir. Dil temizleyici ile dil yüzeyi temizlenerek bakteriyel oluşum azaltılabilir.
• Diş fırçaları 3-4 ay arayla yenilenmelidir.
• Pilli yada şarjlı diş fırçalarında da tercih edilmesi gereken fırça türü aynıdır.

DİŞ ARALARI NASIL TEMİZLENİR?

Her ne kadar dişler fırçalansa da diş aralarına giren yemek kalıntıları dişlerin bir süre sonra çürümesine neden olabilmektedir. Diş aralarının temizliği için diş ipi kullanılabilir.

DİŞ İPİ NASIL KULLANILIR?

• Diş ipi diş fırçalama işleminden sonra uygulanmalıdır.
• Diş ipi her iki elin de işaret parmağına dolanarak ve baş parmağın yardımıyla dişler arasında ileri geri sürtme yöntemiyle uygulanır. Bu sayede dişler arasında kalan yemek kırıntıları çıkartılır, tartar oluşumları sökülür.
• Diş ipi yavaş hareketler ile ileri ve geri götürülmeli, ani ve hızlı yapılması durumunda diş eti kanamasına ve daha sonra bölgede iltihaplanma meydana gelmesine neden olabilir.
• Diş ipi, dişin çevresinde C harfi oluşturacak şekilde gezgirilmeli ve dişin görünmeyen yüzünün de temizlenmesi sağlanmalıdır.
• Ayrıca Ortodontik diş ipi diş telleri, köprüler ve geniş boşlukların temizlenmesi için super floss adı verilen bir temizleme ipi kullanılır.

GARGARA VE AĞIZ ÇALKALAMA SUYU KULLANIMI

Diş plağının oluşumunu engellemek için diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak yeterli olmamaktadır. Gargara ve ağız çalkalama suları ile fırçanın ve diş ipinin ulaşamadığı noktalara ulaşılmakta ve ağız içi hijyen sağlanabilmektedir.

SU PÜSTÜRTECİ, DİŞ DUŞU, WATER PİCK

Yüksek basınçlı su ile diş kenarlarında bulunan gıda kalıntısı ve yumuşak plak oluşumun yerinden çıkarılması işlemidir. Bu yöntemle dişe sabitlenmiş olan mikrobiyal dental plağın temizlenmesi pek mümkün değildir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

1. DİŞLERİMİ NASIL FIRÇALAMALIYIM?

Fırça diş ile diş etleri arasında 45 derecelik bir açıyla yerleştirilerek, hafif hafif, yuvarlak çizerek fırçalanmalıdır. Dişin üst yüzeyi 10’ar saniye aralıklarla ileri, geri yapılarak fırçalanmalıdır. Fırçanın arkası ile dil temizlenmelidir.

2. DİŞ İPİ NASIL KULANILIR?

Diş ipi dişlerin fırçalanmasından sonra işaret parmaklara dolanıp, baş parmakla da desteklenerek dişler etrafında C harfi yapılacak şekilde kullanılır. Diş aralarına girebilecek gıda parçaları ve tartarlar sökülecek şekilde ileri, geri, aşağı, yukarı hareket ettirilmelidir.

3. NORMAL FIRÇA MI DAHA GÜVENLİ PİLLİ FIRÇA MI?

Doktor tavsiyesi ile ağız yapınıza uygun olması kaydıyla her iki tür fırça da kullanılabilir. Fakat piss/şarjlı fırçalar genelde tamamlayıcı nitelikte fırçalardır. Normal fırçanın etkili olmadığı yerlerde kullanılması tavsiye edilir.

4. HANGİ DİŞ MACUNUNU KULLANMALIYIM?

Dişlerin sağlıklı ve gülüşlerin beyaz olması için flour içeren macunların kullanılması tavsiye edilmektedir. Diş fırçalandıktan sonra ağız bol su ile çalkalanarak dişlere diş macunu yapışmasının önüne geçilmelidir. Dişlere yapışan diş macunu da çürümelere neden olabilir

5. DİŞLERİMİ MACUN DIŞINDA NE İLE FIRÇALAYABİLİRİM?

Her ne kadar karbonat, limon, tuz ve tarçınla diş fırçalanabileceği söylemler olsa da tuz gibi aşındırıcı maddeler yarardan çok zarar getirebilmektedir. Klasik fırçalama ve temizlik yöntemleri gerek ağız içinde yaşanabilecek enfeksiyon ve benzeri rahatsızlıkları önleme de gerekse gülüş güzelliğine sahip olmada yeterlidir.

6. FIRÇALAMAK YERİNE MİSVAK KULLANMAK İYİ MİDİR?

Erak ağacının dalından kesilen misvak, doğal reçinesi sayesinde ilk çağlardan günümüze diş sağlığı konusunda kullanılmıştır. Yapılan araştırmalara göre, içerisindeki kalsiyum oksalat, mineral tuz, kükürt, saponin, tanen ve silisyum gibi bazı maddeler ağızdaki zararlı bakterileri öldürmeye yardımcı olur. Fakat misvağın da yanlış kullanımı diş eti kanamalarına, kanamalar sebebiyle enfeksiyon risklerine neden olabilir.

7. DİŞLERİMİ FIRÇALARKEN DİŞ ETLERİMDE KANAMA OLUYOR, ZARARLI MIDIR?

Dişlerin fırçalanması sırasında meydana gelen diş eti kanamaları, diş eti hastalıklarının belirtisidir. Diş etinde meydana gelen kanama enfeksiyon varlığının habercisidir. Tedavi edilmesi gerekmektedir. Aksi halde diş kaybından çene tümörlerine kadar uzanan bir hastalık zinciri ile karşı karşıya kalınabilir.

8. DİŞLERİMİN SARARMASINA NE NEDEN OLUR?

Dişler özellikle sık tüketilen kafeinli içecekler sebebiyle olmaktadır. Aşırı sigara tüketimi de diş sararması nedenlerinin başında gelmektedir. Dişlerin sararmasını önlemek için düzenli fırçalamak, sigara tüketiminden uzak durmak, çay ve kahve tüketimini azaltmak gereklidir.

9. AĞIZ KOKUSU NEDENLERİ NELERDİR?

Ağız bakımının yeterli derece de önemsenmemesi ağız kokusuna sebep olabilirken, ağız içi enfeksiyonlar, boğaz enfeksiyonları, mide rahatsızlıkları, kulak iltihapları da ağız kokusuna neden olabilir.

10. DİŞ FIRÇALARKEN MİDEN BULANIYOR NE YAPMALIYIM?

Bulantı refleksi olarak da adlandırılan bu durum son derece can sıkıcı olmakla, kişinin ağız sağlığına vermesi gereken özeni verememesine de neden olmaktadır. Diş fırçalarken bulantı refleksi gösteriyorsanız; fırçalamaya ön dişlerden başlamalı, yavaş yavaş fırçalanmalı, yumuşak uçlu ve küçük başlı fırça kullanılmalıdır.