Kadirilik Tarikatı Nedir, Kadirilik Hakkında Bilinmesi Gerekenler ve Merak Edilenler

Kadirilik, İslam dünyasının en köklü ve en yaygın tarikatlarından biridir. Tarikatın kurucusu olan Abdülkadir Geylani, 1077 yılında İran'ın Hoy şehrinde doğmuştur. Kadirilik, Allah'ın birliği ve vahdaniyeti, Peygamber sevgisi ve tasavvuf gibi İslam'ın temel öğretilerine dayanır. Tarikat, sesli zikir, halvet ve râbıta gibi tasavvufî uygulamalara büyük önem verir. Kadirilik, İslam dünyasının yayılmasında, İslam dünyasının kültürel ve sosyal gelişiminde ve tasavvufî düşüncenin yaygınlaşmasında önemli bir rol oynamıştır.

1. Abdulkadir Geylani Kimdir?

Abdulkadir Geylani, 1077 yılında İran'ın Hoy şehrinde doğmuştur. Küçük yaşta babasını kaybeden Geylani, eğitimini annesi ve dedesi tarafından almıştır. Daha sonra Bağdat'a giderek tasavvuf eğitimi almıştır.

Geylani, Bağdat'ta kısa sürede bir şöhret kazanmıştır. Tarikatının temellerini atarak, binlerce mürid yetiştirmiştir. Geylani, 1166 yılında Bağdat'ta vefat etmiştir.

Abdulkadir Geylani, İslam dünyasının en önemli mutasavvıflarından biridir. Kadiriyye tarikatının kurucusu olan Geylani, tasavvufî düşüncenin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.

Geylani'nin en önemli eserleri şunlardır:

  • Futuhat-ul-Gayb: Geylani'nin en önemli eseridir. Eser, tasavvufî düşüncenin temellerini ve uygulamalarını ele alır.
  • Gunye-tüt-Talibin: Tasavvufî bir nasihat kitabıdır.
  • Hilye-tüt-Talibin: Tasavvufî bir biyografi kitabıdır.

Abdulkadir Geylani'nin tasavvufî düşüncesi, Allah'ın birliği ve vahdaniyeti, Peygamber sevgisi ve tasavvuf gibi temel öğretilere dayanır. Geylani, tasavvufu bir yol olarak görür ve bu yolun amacının Allah'a ulaşmak olduğunu savunur.

Geylani'nin tasavvufî düşüncesi, İslam dünyasında büyük bir etki yaratmıştır. Kadiriyye tarikatı, İslam dünyasının en yaygın tarikatlarından biri haline gelmiştir.

Abdülkadir Geylani'nin hayatı hakkında Engin Dinç'in kitabı Aşk-ı Sani'yi okuyarak kapsamlı bilgi edinebilirsiniz.

2. Kadirilik Nedir?

Kadirilik, Sünni İslam'ın Hanbeli mezhebine mensup olan ve Abdülkadir Geylani tarafından kurulan bir sufi/tasavvufî tarikattır. Tarikatın temel uygulamaları arasında namaz kılma, zikir (Tanrı'nın isimlerini anma), halvet (izolasyon), râbıta (manevi bağlantı) ve diğer tasavvufi uygulamalar bulunur.

3. Kadirilik Tarikatının Tarihçesi

Kadirilik, İslam dünyasının ilk tarikatı ve dolayısıyla en köklüsü ve en yaygınıdır. Kurucusu olan Abdülkadir Geylani, 1077 yılında İran'ın Hoy şehrinde doğmuştur. Küçük yaşta babasını kaybeden Geylani, eğitimini annesi ve dedesi tarafından almıştır. Daha sonra Bağdat'a giderek tasavvuf eğitimi almıştır.

Geylani, Bağdat'ta kısa sürede bir şöhret kazanmıştır. Tarikatının temellerini atarak, binlerce mürid yetiştirmiştir. Geylani, 1166 yılında Bağdat'ta vefat etmiştir.

4. Kadirilik Tarikatının Usul ve Öğretileri Nelerdir?

Kadirilik, İslam'ın temel öğretilerine dayanır ve tasavvufi bir yaklaşım benimser. Tarikatın temel öğretileri şunlardır:

  • Allah'ın birliği ve vahdaniyeti: Kadiriyye, Allah'ın birliği ve vahdaniyetinin en önemli öğretilerden biri olduğuna inanır.
  • Peygamber sevgisi: Kadiriyye, Peygamber sevgisini de en önemli öğretilerinden biri olarak kabul eder.
  • Tasavvuf: Kadiriyye, tasavvufun Allah'a ulaşmanın bir yolu olduğuna inanır.

5. Kadirilik Tarikatının Adap ve Uygulamaları Nelerdir?

Kadirilik, tasavvufî uygulamalara büyük önem verir. Tarikatın temel uygulamaları şunlardır:

  • Namaz: Kadiriyye, namaz kılmayı en önemli ibadetlerden biri olarak kabul eder.
  • Zikir: Kadiriyye, zikir yapmayı Allah'a ulaşmanın en önemli yollarından biri olarak görür. Kadiriyye tarikatı, sesli zikir yapan tarikatlardan biridir.
  • Halvet: Kadiriyye, halvet yapmayı manevi gelişimin önemli bir yolu olarak kabul eder. Halvet, kişinin kendini yalnız bırakarak, sadece Allah ile baş başa kalmasıdır.
  • Rabıta: Kadiriyye, râbıta yapmayı manevi bir bağlantı kurmak için önemli bir yöntem olarak görür. Rabıta, kişinin şeyhini veya Allah'ı düşünerek, onlarla manevi bir bağ kurmasıdır.

6. Kadiriliğin Yayılımı Nasıl Olmuştur?

Kadirilik, İslam dünyasının en yaygın tarikatlarından biridir. Tarikat, kısa sürede tüm İslam dünyasına yayılmıştır. Kadiriyye, özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde büyük bir gelişme göstermiştir.

7. Kadiriliğin İslam Dünyasına Etkisi Nasıl Olmuştur?

Kadirilik, İslam dünyasında önemli bir etkiye sahip olmuştur. Tarikat, İslam'ın yayılmasında ve İslam dünyasının kültürel ve sosyal gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.

8. Kadirilik Tarikatının Türkiye'deki Durumu Nedir?

Kadirilik, Türkiye'de de en yaygın tarikatlardan biridir. Tarikatın Türkiye'deki en önemli temsilcileri arasında Kadiriyye-Cemâliyye, Kadiriyye-Haydariye ve Kadiriyye-Süleymaniye silsileleri yer almaktadır.

Kadirilik, Türkiye'de özellikle Anadolu'da yaygındır. Tarikatın Türkiye'deki en önemli temsilcilerinden biri olan Eşrefoğlu Rumi, Anadolu'da Kadiriliğin yayılmasında önemli bir rol oynamıştır.

Kadirilik, Türkiye'de sosyal ve kültürel yaşamın önemli bir parçasıdır. Tarikat, camilerde ve dergahlarda yapılan zikir ve ibadetlerle topluma hizmet etmektedir. Ayrıca, tarikat üyeleri eğitim, sağlık ve sosyal yardım gibi alanlarda da önemli çalışmalar yapmaktadır.

9. Kadirilik Tarikatı İle İlgili Bazı Kavramlar

  • Baştâc: Kadiriyye tarikatında, şeyhin müridlerine verdiği bir çeşit icazet belgesidir. Baştâc, müridin tarikata kabul edildiğini ve tarikatın ahlak kurallarına uyacağına dair verdiği sözünü tasdik eder.

  • Cehri zikir: Sesli zikir yapan tarikatlardır. Kadiriyye tarikatı, cehri zikir yapan tarikatlardan biridir. Cehri zikirde, müridler sesli olarak Allah'ın isimlerini veya zikir cümlelerini tekrarlar.

  • Fütüvvet: İslam tasavvufunda, gönüllü olarak bir tarikata giren ve tarikatın ahlak kurallarına uyan kişilere verilen bir unvandır. Fütüvvet, kişinin Allah'a ve insanlara hizmet etme azmi anlamına gelir.

  • Halvet: Kişinin kendini yalnız bırakarak, sadece Allah ile baş başa kalmasıdır. Halvet, kişinin manevi gelişimini desteklemek için yapılan bir uygulamadır.

  • Meşâyih: Tarikatın şeyhleri ve onların önde gelen temsilcileridir. Meşâyih, tarikatın öğretilerini ve uygulamalarını devam ettirmekten sorumludur.

  • Nakşibendilik: Sünni İslam'ın Hanefi mezhebine mensup olan ve Bahaeddin Nakşibend tarafından kurulan bir sufi/tasavvufî tarikattır. Nakşibendilik, Kadiriyye tarikatı ile birlikte İslam dünyasının en yaygın tarikatlarından biridir.

  • Rabıta: Kişinin şeyhini veya Allah'ı düşünerek, onlarla manevi bir bağ kurmasıdır. Rabıta, kişinin manevi gelişimini desteklemek için yapılan bir uygulamadır.

  • Silsile: Tarikatın kurucusu ile günümüzdeki şeyhleri arasında kurulan manevi bağdır. Silsile, tarikatın öğretilerinin ve uygulamalarının doğru bir şekilde aktarılmasını sağlar.

  • Tasavvuf: İslam'ın içsel boyutu olarak tanımlanan bir akımdır. Tasavvuf, kişinin Allah'a ulaşmak için manevi bir yolculuğa çıkmasını amaçlar.

10. Gavs Ne Demektir?

Gavs, tasavvufta en yüksek mertebeye erişmiş kişi anlamına gelir. Gavs, Allah'ın izniyle mucizeler gerçekleştirebilir ve insanlara yardım edebilir. Gavslar, genellikle evliya olarak kabul edilir.

Gavs kelimesinin Arapça kökeni "gavs"tur. Gavs, yardım etmek, medet ummak anlamına gelir. Tasavvufta gavs, Allah'ın izniyle insanlara yardım eden, onların sıkıntılarını gideren kişi olarak tanımlanır. Gavslar, genellikle Allah'ın birliği ve vahdaniyeti, Peygamber sevgisi ve tasavvuf gibi temel öğretilere dayalı bir hayat yaşarlar.

Gavslar, İslam dünyasında önemli bir yere sahiptir. Onlar, genellikle toplumda saygı duyulan ve itibar gören kişilerdir. Gavslar, insanları doğru yola yönlendirmek ve onlara manevi rehberlik etmek gibi önemli bir görevi üstlenirler.

Gavslar, genellikle tarikatların liderleridir. Onlar, tarikatın öğretilerini ve uygulamalarını sürdürmekten sorumludur. Gavslar, aynı zamanda tarikatın müridlerine manevi rehberlik eder ve onların manevi gelişimine yardımcı olur.

Gavslar, İslam dünyasında farklı isimlerle anılır. Örneğin, Anadolu'da gavslara "seyyid" veya "şeyh" denir. Gavsların bazıları, yaşadıkları dönemde veya vefatlarından sonra kerametleriyle tanınır.

Gavslar, İslam dünyasında önemli bir etkiye sahip olmuştur. Onlar, İslam'ın yayılmasında ve İslam dünyasının kültürel ve sosyal gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.