Overthinking( Aşırı Düşünme): Nedir, Nasıl Başa Çıkılır?

Günlük yaşamımızda sıkça karşılaştığımız bir sorun olan overthinking, aklımızdan geçen olumsuz düşüncelerin sürekli kontrolümüz dışında üretilmesidir. Bu durum, duygularımızı, davranışlarımızı ve fiziksel sağlığımızı etkileyebilir.

Overthinking'in Belirtileri

• Geçmiş olayları sürekli düşünme,
• Olumsuz senaryoları gelecekte düşünme,
• Şu anki durumlarla ilgili endişelenme,
• Karar vermekte güçlük çekme,
• Konsantre olmakta zorlanma,
• Uyku sorunları, yorgunluk, baş ağrısı,
• Kaygı ve depresyon,
• Utanç verici veya üzücü anları sık sık düşünerek o anları yeniden yaşıyormuş gibi hissetmek,
• Olaylar karşısında sürekli olarak geleceğe yönelik planlar yapmak,
• Sık sık sesli bir şekilde kendinle konuşmak veya canlandırmalar yapmak,
• Düşünmekten kaynaklanan uyuyamama,
• Geçmişte yaşanmış diyalogları farklı şekillerde yeniden ve yeniden kurgulamak,
• İnsanların hoşuna gitmeyen sözlerini ve tavırlarını zihinde yeniden canlandırmak,
• Bir çıkış yolu ya da çözüm aramadan kaygılanılan durumlara odaklanmak,
• Kontrol edilemeyen kişi, durum ve olaylarla ilgili sık sık, uzun uzun düşünmek,
• Eski mesajları veya e-postaları tekrar tekrar okumak,
• Karar vermede zorlanma,
• ‘Eğer şöyle olsaydı’ ve ‘keşke’ cümlelerini sık kullanmak aşırı düşünmenin göstergesi olabilir

Overthinking'in Nedenleri

• Kişilik özellikleri
• Geçmiş deneyimler
• Stres ve kaygı
• Bazı psikolojik rahatsızlıklar

Overthinking'in Sonuçları

• İş ve okul performansında düşüş
• Sosyal ilişkilerde sorunlar
• Sağlık sorunları

Overthinking ile Başa Çıkma Yöntemleri

• Öz farkındalık: Düşünceleri fark etme ve yargılamadan gözlemleme becerisi.
• Gerçekliği sorgulama: Düşüncelerin gerçekliğini sorgulama ve önemsememe.
• Olumlu düşünme: Olumlu düşüncelere odaklanma.
• Zaman yönetimi: Stresi azaltmak için zamanı iyi yönetme.
• Rahatlatıcı aktiviteler: Meditasyon, yoga gibi aktivitelerle zihni sakinleştirme.

Profesyonel Yardım

Overthinking, günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa, bir terapistten yardım almak önemli olabilir.

Örnek Uygulamalar

• Adım Geri Durma: Aşırı düşünmeye başladığınızda, geri çekilin ve gerçekten endişelenecek bir şey olup olmadığını değerlendirin.
• Başarılara Odaklanma: Yapamadıklarınıza değil, başarılarınıza odaklanma.
• Keyif Aldığınız Aktivitelere Yönelme: Rahatlatıcı aktivitelere yönelmek, overthinking'i azaltabilir.
• Hata Kabul Etme: Hataları kabul etmek ve ders çıkarmak, overthinking'i azaltabilir.
• Geniş Çerçeveden Bakma: Olaylara farklı açılardan bakmak, overthinking'i azaltabilir.

Overthinking ile başa çıkmanın mümkün olduğu birçok yöntem bulunmaktadır. Unutmayın ki, kendinize karşı nazik olmak ve gerektiğinde profesyonel yardım almaktan çekinmemek önemlidir.