Samiha Ayverdi: Bir Türk-İslam Medeniyet İnşacısı
Samiha Ayverdi'nin Türk-İslam kültürüne katkıları ve fikirleri.
Hayatı
Samiha Ayverdi, 25 Kasım 1905 tarihinde İstanbul'da doğdu. Ailesi, ilim, kültür ve sanata aşina bir aileydi. Anneannesi ve dedesi, küçük Samiha'nın kültür, tarih, edebiyat ve sanatla şuurlu bir şekilde yetişmesinde büyük bir rol oynadı.
Samiha Ayverdi, beş yaşındayken başladığı mahalle mektebini, 1921 yılında da Süleymaniye Kız Numune Mektebi'yle devam ettirdi. Resmi olan eğitimi bu kadardı. Fakat diğer taraftan şahsi olarak tarih, felsefe, tasavvuf, kültür, sanat ve edebiyat alanlarında kendisini geliştirdi. Bu bağlamda özel dersler aldı. Fransızca dersleri aldı. Güzel sanatlara özel merakı yanında keman çalmayı da öğrendi.
Samiha Ayverdi'nin hayatında özellikle yer edinen, dünya görüşünü ve fikriyatını oluşturan asıl neden Fatih'te ki Ümmi Kenan Dergâhı şeyhi Kenan Rufai Hazretleri ve tasavvuftur.13 Mart 1927 tarihinden itibaren tasavvuf ocağında pişen ve ruhi, fikri, edebi, ahlaki ve İslami kaidelerce şekillenen Samiha Ayverdi, böyle bir olgunlaşmayla gönüllerimizdeki yerini almıştır.
Fikirleri ve Dünya Görüşü
Samiha Ayverdi, Türk-İslam kültür ve medeniyetine adamış bir şair, sanatçı, yazar, münevver ve mütefekkirdir.Yazı hayatına romanla giriş yapan yazar, bunu takip eden hatıra, hikâye, makale, deneme, seyahat, biyografi, düz şiir, sohbet, konferans, tebliğ ve mektupla devam ettirmiştir.
Bütün bu eserlerinde genel manada şöyle bir dünya görüşü oluşturmaya çalışmıştır:
- Tasavvufun manevi ikliminde milli ve manevi değerlere sımsıkı bağlı kalarak, Türk Milletinin şan ve şerefine layık tarih ve tarih şuuru ekseninde ve bizi biz yapan bütün değerlerin ihata ettiği mana çerçevesinde ruhi olgunluğa erişip ilahi aşka ulaşmaktır.
- Manada deruni olup, ruhta eriyip kaybolmayı amaçlamaktadır.
- Kulun rabbi ile irtibatının sağlam olmasını sağlayıp, Allah ile insan arasındaki münasebeti Allah'ın istediği şekilde olmasına riayet etmektir.
- Neticede kul ile yaratıcının arasında ki bu irtibatı sağlayacak olan da aşk ve muhabbettir.
Eserleri
Samiha Ayverdi'nin eserlerinde genel olarak şu temalar öne çıkar:
- Aşk
- Tasavvuf
- Tarih
Samiha Ayverdi, Türk-İslam kültür ve medeniyetinin inşasında önemli bir rol oynamış bir mütefekkirdir. Eserleri, bu medeniyetimizin zenginliklerini ve güzelliklerini gelecek nesillere aktarmaya devam etmektedir.